Μια νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος μαθαίνει να καταστέλλει τις ενστικτώδεις αντιδράσεις φόβου, επιτρέποντας πιο ορθολογικές συμπεριφορές σε δυνητικά τρομακτικές καταστάσεις. Οι ερευνητές εντόπισαν έναν νευρωνικό μηχανισμό που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο φόβος μπορεί να μειωθεί μέσω της εμπειρίας και της μάθησης.
Η μηχανική της μάθησης και ο ρόλος του vLGN
Ο φόβος είναι μια βασική αμυντική αντίδραση που έχει αναπτυχθεί για την επιβίωση. Ωστόσο, δεν είναι πάντα ωφέλιμος, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικές αντιδράσεις. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο οπτικός φλοιός του εγκεφάλου παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του φόβου, καθώς στέλνει σήματα στον κοιλιακό πλάγιο γονιδιακό πυρήνα (vLGN). Ο vLGN είναι μια εγκεφαλική δομή που έχει τη δυνατότητα να καταστέλλει τις αντιδράσεις φόβου όταν ενεργοποιείται.
Για να μελετήσουν αυτόν τον μηχανισμό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο πειραμάτων με ποντίκια. Παρατήρησαν ότι αρχικά τα ποντίκια αντιδρούσαν ενστικτωδώς σε μια αντιληπτή απειλή αναζητώντας καταφύγιο. Όμως, καθώς εκτίθεντο επανειλημμένα στο ίδιο ερέθισμα, άρχισαν να παραμένουν ήρεμα, υποδηλώνοντας ότι είχαν μάθει να καταστέλλουν τις αντιδράσεις φόβου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η μάθηση αυτή δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τον οπτικό φλοιό, αλλά από την πλαστικότητα που αναπτύσσεται στον vLGN. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, ενεργοποιούνται μηχανισμοί που βασίζονται στα ενδοκανναβινοειδή, τα οποία μειώνουν τη δραστηριότητα των ανασταλτικών συνάψεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη απόκριση του vLGN σε οπτικές απειλές και την καταστολή των ενστικτωδών αντιδράσεων φυγής.
Εφαρμογές στη θεραπεία διαταραχών φόβου
Η ανακάλυψη αυτού του εγκεφαλικού μηχανισμού μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις θεραπείες για διαταραχές που σχετίζονται με το φόβο, όπως οι φοβίες, το άγχος και η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Η δυνατότητα στοχευμένης παρέμβασης στον vLGN θα μπορούσε να ανοίξει νέους δρόμους για πιο αποτελεσματικές θεραπείες, επιτρέποντας τον καλύτερο έλεγχο των αντιδράσεων φόβου.
Η μελέτη αυτή φέρνει μια νέα προοπτική στη νευροεπιστήμη, αμφισβητώντας την παραδοσιακή άποψη ότι ο οπτικός φλοιός είναι ο κύριος αποθηκευτής μνημών που σχετίζονται με το φόβο. Αντίθετα, υποδεικνύει ότι το vLGN παίζει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο, γεγονός που μπορεί να αλλάξει ριζικά την προσέγγιση της επιστήμης στη μελέτη της συναισθηματικής ρύθμισης και της μάθησης.
